Is uw schuldenaar in de gerechtelijke procedure veroordeeld tot het voldoen van de vordering, maar geeft hij, binnen de gestelde termijn, daaraan vrijwillig geen gehoor? Dan heeft u als schuldeiser een aantal mogelijkheid om de naleving van de veroordeling alsnog af te dwingen.
Beslaglegging
Strekt de vordering tot betaling van een geldsom, bijvoorbeeld een dwangsom? Dan kunt u executoriaal beslag laten leggen op het vermogen van de schuldenaar. In beginsel kan door de deurwaarder op alle vermogensbestanddelen van de schuldenaar executoriaal beslag worden gelegd. Doorgaans gebeurt dit op loon, uitkeringen en toeslagen, bankrekeningen, inboedel en voertuigen.
Echter, de bevoegdheid van de deurwaarder is ten aanzien van deze goederen en gelden niet onbegrensd. Alvorens de deurwaarder executoriaal beslag legt op loon, uitkeringen en toeslagen, dient hij rekening te houden met de beslagvrije voet van de schuldenaar. Dat is het gedeelte van de loon, uitkering en toeslag dat de schuldenaar nodig heeft om van te kunnen leven. Daarop mag geen beslag worden gelegd. Daarnaast geeft de wet aan dat ook op bepaalde goederen van de schuldenaar geen beslag mag worden gelegd. Het gaat met name om het bed en beddengoed, de kleding, eten en drinken voor één maand, het gereedschap dat de schuldenaar nodig heeft om zijn brood mee te verdienen en de spullen die volgens een notariële akte niet toebehoren aan de schuldenaar. Op overige goederen van de schuldenaar kan executoriaal beslag worden gelegd, tenzij deze goederen minder waard zijn dan de kosten van het beslag. In dat geval is het leggen van het beslag onredelijk.
Blijft betaling aan de schuldeiser door de schuldenaar ook na executoriaal beslag uit? Dan kan de deurwaarder overgaan tot het uitwinnen van het betreffende beslag. Hoe dat vorm wordt gegeven, is afhankelijk van waar het beslag op rust. Heeft de deurwaarder beslag op de bankrekeningen van de schuldenaar gelegd, dan zal hij de bank een opdracht geven om het onder het beslag vallende geld, aan hem uit te betalen. Rust het beslag op goederen van de schuldenaar, dan zal de deurwaarder deze goederen meenemen en openbaar executeren. Uit de opbrengst zal uw vordering worden voldaan. De advocaten van Law & More kunnen voor u toezien dat het leggen en executeren van het beslag naar behoren verloopt. Meer informatie over beslag en onze diensten kunt u ook vinden op onze site: beslag.site.
Dwangsom en lijfsdwang
Strekt de vordering tot anders dan betaling van een geldsom, dan kan het laten opleggen van een dwangsom aan de schuldenaar een middel zijn om hem tot nakoming van de hoofdveroordeling te bewegen. De dwangsom wordt in de meeste gevallen per overtreding of per tijdseenheid vastgesteld om te voorkomen dat de schuldenaar de verplichting om aan de hoofdveroordeling te voldoen, blijft veronachtzamen. Laat de schuldenaar zich niet door de opgelegde dwangsommen tegenhouden en blijft de nakoming van de hoofdveroordeling nog steeds uit? Dan doet de schuldenaar voor zichzelf een betalingsverplichting ontstaan. Immers, de dwangsommen zijn in dat geval verbeurd en kunnen worden geëxecuteerd.
Heeft het opleggen van een dwangsom aan de schuldenaar niet het gewenste effect kunnen bewerkstelligen? Dan staat voor u als schuldeiser nog een andere maatregel open, namelijk de lijfsdwang, om de schuldenaar te dwingen alsnog tot uitvoering van de hoofdveroordeling over te gaan. Echter, de lijfsdwang wordt beschouwd als het allerlaatste, meest vergaande, dwangmiddel. Immers, de persoonlijke vrijheid van de schuldenaar wordt in dat geval ontnomen. Lijfsdwang, ofwel gijzeling, wordt derhalve onder slechts zeer restrictieve voorwaarden toegepast en is enkel mogelijk als er geen ander alternatief dwangmiddel (zoals dwangsommen) bestaat of mag baten en als het belang van de schuldeiser de toepassing daarvan rechtvaardigt. Aan deze strenge voorwaarden wordt in de praktijk zelden voldaan en is de kans van slagen van deze maatregel gering. Lijfsdwang is niet mogelijk wanneer de schuldenaar buiten staat is om aan zijn contractuele en/of wettelijke verplichting te voldoen. Echter, de maatregel van de lijfdwang heeft zo nu en dan wel kans van slagen bij vorderingen betreffende de alimentatie. In dat geval kan de dwangsomveroordeling namelijk niet worden uitgesproken gelet op het algemeen verbod om geldveroordelingen met een dwangsomveroordeling te versterken en is de lijfsdwang het enige bruikbare executiemiddel. Wordt de lijfsdwang opgelegd, dan is de duur daarvan voor dezelfde verplichting ten hoogste een jaar.
Vroegtijdige beëindiging schuldsanering en persoonlijk faillissement
Afdwingen van nakoming van de rechterlijke veroordeling door de schuldenaar is niet eenvoudig. Echter, het wordt complexer wanneer u te maken heeft met een schuldenaar waarop de schuldsaneringsregeling van toepassing is. De schuldenaar in een dergelijke positie dient drie jaar lang van een minimaal bedrag rond te komen en zijn schuldeisers zo veel mogelijk terug te betalen. Dat betekent meestal dat een dergelijke schuldenaar geen dure bezittingen of veel geld heeft waarop beslag kan worden gelegd, teneinde uw vordering te verhalen. Immers, van de schuldenaar in de schuldsanering wordt gevergd dat hij zijn dure goederen, zoals auto’s, verkoopt en zelfs kleiner gaat wonen. Ook de dwangsommen zullen waarschijnlijk niet het beoogde effect sorteren, simpelweg omdat de schuldenaar, mede gelet op zijn overige schulden, geen geld heeft om deze vaak hoge bedragen te betalen. Lijfsdwang is wel mogelijk, maar wordt in de praktijk zelden toegepast en enkel onder zeer strenge voorwaarden. Welke andere mogelijkheden resteren u dan nog als schuldeiser?
Onder omstandigheden kan de vroegtijdige beëindiging van de schuldsanering en persoonlijk faillissement van de schuldenaar worden bereikt. Dat is mogelijk wanneer de schuldenaar zich niet aan de regels voor de schuldsanering houdt en zich onvoldoende inzet om zo veel mogelijk geld voor de schuldeisers te verwerven, de gang van zaken frustreert, wanneer hij nieuwe bovenmatige schulden laat ontstaan of wanneer hij zijn schuldeisers probeert te benadelen. In dergelijke gevallen kan de bewindvoerder de rechter verzoeken om schuldsanering vroegtijdig te beëindigen en schuldenaar persoonlijk failliet te verklaren. Wordt de betreffende vordering toegewezen, dan zal de curator bekijken of er geld beschikbaar is voor de schuldeisers en of er goederen aanwezig zijn die kunnen worden verkocht.
Levert het faillissement financieel niets (meer) op? Dan wordt het faillissement opgeheven ‘bij gebrek aan baten’. Het voordeel daarvan is dat de schuldenaar niet meer schuldvrij kan worden verklaard. Immers, wanneer de schuldenaar zich wel aan de regels voor de schuldsanering houdt, dan krijgt hij een ‘schone lei’. Dat wil zeggen dat zijn schulden niet langer opeisbaar zijn en kan de schuldenaar na drie jaar een nieuwe start maken. Wordt de schuldsanering tussentijds beëindigd en wordt persoonlijk faillissement van de schuldenaar uitgesproken, dan blijven alle schulden van de schuldenaar open staan en kunt u als schuldeiser de openstaande schuld later opnieuw (proberen) te verhalen.
